کودکان باید در فعالیتهای گوناگون ورزشی و بدنی شرکت کنند. فوایدی که از انجام این کارها نصیبشان میشود، تنها جسمانی نیست بلکه ورزش کردن، کلید سلامتی بهشمار میرود.
چندین دهه است که با افزایش مشکلات پزشکی در کودکان دست به گریبان هستیم؛ بهعنوان مثال، چاقی به یک مسئله عمده بهداشتی و پزشکی در میان کودکان تبدیل شده است. فرهنگ مصرف غذاهای فوری و تغییرات شدیدی که در روشهای سرگرمی کودکان پدید آمده، به الهه انتقام کودکی سالم مبدل شده است. تلویزیون، کامپیوتر، سیستمهای بازی بسیار پیشرفته و نگران کنندهترین آنها یعنی گوشی تلفن همراه، همه و همه زندگی را بهتر کردهاند اما هزینهای نیز داشته است؛ عدمفعالیت فیزیکی کودکان. در واقع کودکان پشت میز نشین شدهاند؛ دیگر در زمینهای بازی، کودکان زیادی را نمیبینیم که از بازی کردن لذت ببرند، با دوستان خود دوچرخهسواری کنند یا به بازی و شادی با کودکان دیگر مشغول باشند.
اگر بخواهیم برای این مشکلات، کودکان را مقصر بدانیم، از لحاظ منطقی کاملا اشتباه کرده و به بیراهه رفتهایم. کودکان بهدنبال یک الگو در والدین خود میگردند و اگر آنها نتوانند به این الگو دستیابند و با والدین خود ارتباط برقرار کنند، ممکن است هرگز به درک اهمیت ورزش کردن نائل نشوند که در نتیجه نمیتوان برای یک کودک 6ساله از ارزشهای ورزش کردن صحبت کرد و معانی این ارزشها را برای او توضیح داد. او هرگز زیستشناسی پیچیده ما و علوم مرتبط با آن را درک نخواهد کرد؛ تنها کاری که باید انجام دهید این است که او را به ورزش کردن تشویق و ترغیب کنید. کودکان ذاتا انسانهایی پرانرژی و فعال هستند؛ فقط آنها را هل دهید و کمی به آنها انگیزه دهید، مدتی بعد آنها را در زمین بازی خواهید دید که میدوند،بازی میکنند، میافتند و بلند میشوند و فریاد شادی سرمیدهند. این کودکی واقعی است! مطمئن باشید. علاوه بر این، روشن است که ورزش کردن کودکان مانند ورزش کردن بزرگسالان در باشگاههای ورزشی نیست. باید این نکته را به خاطر بسپاریم که هدف از ورزشکردن در کودکان، افزایش فعالیت جسمانی در آنهاست. باید تلاش کنیم که آنها هر روز این کار را انجام دهند.
فواید ورزش کردن برای کودکان
نباید فکر کنیم زمانی به ورزش کردن نیاز داریم که در سن بزرگسالی یا میانسالی قرار داریم. از کودکی تا کهنسالی، ورزش کردن برای بدن مفید است. در بسیاری از تمدنها، بدن ما وارسته به شمار میآید، مکانی که روح در آن ساکن شده است. حفظ زیبایی، سلامتی، طول عمر و چابکی آن برای ما شادی، انرژی و انگیزه برای انجام دادن درست فعالیتهای روزانهمان به ارمغان میآورد. کودکان آیندهسازان یک کشور هستند و شاداب و سالم بودن آنها برای آینده یک کشور ضروری و حیاتی بهشمار میآید. فواید جسمانی و مزایای روانی، از جمله مهمترین منافعی است که از ورزش کردن نصیب کودکان میشود. جدا از تمام موارد اشاره شده، ورزش کردن بهصورت گروهی به بهبود مهارتهای اجتماعی در کودکان کمک شایان توجهی میکند.
ثروت واقعی
چرا ورزش کردن از اهمیت شایان توجهی برای کودکان برخوردار است؟ دوره کودکی، مرحله رشد است. رشد استخوانها، ماهیچهها، سیستم ایمنی بدن و رشد ذهنی، تماما فرایند دوران رشد را تشکیل میدهند. اگر اختلالی در رشد هر قسمت از بدن بهوجود آید، رشد سیستمهای دیگر بدن نیز تحتتأثیر آن قرار خواهد گرفت. برخی از فواید کلیدی ورزش کردن برای کودکان در ادامه آمده است:
ساختمان قدرتمند: بدن ما نیاز دارد که احساس قدرت کند و بهوسیله آن ما میتوانیم کارهای روزانه خود را انجام داده و ورزش کنیم. اگر شما از دستهای خود استفاده نکنید- برای مثال حدود 2روز- احساس خواهید کرد که دستهایتان فلج شدهاند. برای افزایش قدرت ماهیچهها، کودکان باید بالانس روی دست بروند، توپ پرتاب کنند و وزنههای سبک بلند کنند (هر وسیلهای که بتواند این کار را انجام دهد: راکت بدمینتون یا سطل کوچک آب). برای آنکه استقامت عضلات پا را افزایش دهیم، باید کودکان را ترغیب کنیم تا روزانه 50 تا 100متر بدوند و فوتبال بازی کنند. هر چه استقامت ماهیچهها افزایش یابد، خطر آسیبدیدن آنها کاهش مییابد.
کشش: کشش، یکی از بهترین روشهای موجود برای افزایش انعطاف پذیری بدن است. علاوه بر این، یک بدن منعطف خطر
آسیب دیدگی را کاهش داده و کمک میکند تا عضلات تنیده، خود را رها کرده و شل شوند.
وزن/ قد ایدهآل: ورزشکردن به کودکان کمک میکند تا از سیستم گوارشی و گردش خون سالم و مناسبی برخوردار باشند. این دو سیستم بهطور غیرمستقیم کمک میکنند تا سوختوساز (متابولیسم) بدن به خوبی انجام شده و در نتیجه از رشد متعادلی در وزن و قد خود برخوردار باشند.
استخوانهای سالم: استخوانها، ماهیچهها و مفاصل بیشترین قسمتهایی از بدن هستند که بچهها از آنها استفاده میکنند. کودکانی که از لحاظ جسمانی فعال هستند، از استخوانهای قویتر و مفاصل دارای انعطاف بیشتر نیز برخوردار هستند و در نتیجه بدن سالمتری خواهند داشت.
خواب: در این عصر اینترنت و دنیای مجازی، کودکان از مشکلات بیخوابی رنج میبرند؛ مشکلاتی که بسیار ترسناک هستند. کودکان همواره سرشار از انرژی هستند و اگر خسته نشوند و انرژی خود را تخلیه نکنند، ممکن است دچار مشکلات خواب شوند. با توجه به حجم کار علمی مدارس و عادت نگاه کردن به تلویزیون، ذهن کودکان خسته میشود اما بدن آنها خیر و این امر خود مسبب ایجاد مشکلات در خوابیدن آنها خواهد شد. اگر کودکان ورزش کنند و فعالیت جسمانی داشته باشند، انرژی بدنی آنها تخلیه شده و خواب آرام و عمیقی را در شب سپری خواهند کرد.
ذهن سالم در بدن سالم
کودکانی که از لحاظ جسمانی فعال هستند، از قدرت حافظه و تمرکز بهتری نیز برخوردارند. صدها مطالعه پزشکی صورت گرفته در این زمینه بر این امر صحه میگذارند. ورزش کردن، استرس و اضطراب را کاهش داده و خلق کودکان را بهبود میبخشد. بازی کردن، برای کودکان یک فرم ایدهآل از ورزش کردن بهشمار میآید و با انجام این کار، آنها احساس میکنند که بر فعالیتهای خود کنترل دارند و این باعث تقویت اعتماد به نفس در آنها میشود. کودکانی که به ورزش و بازی مشغول شوند، از سلامت عاطفی بهتری برخوردار خواهند بود و در هنگام پیروزی و شکست، تعادل فکری خواهند داشت. سالم بودن سبب ترشح هورمون خاصی در مغز انسان میشود که به بهبود عملکرد مغز کمک میکند.
حکمت ورزش
ورزش کردن روح و جسم ما را برای رویارویی با چالشهای مختلف زندگی آماده میسازد. ورزش، نقشی قابل توجه در رشد شخصیت و مزاج فرد دارد. چیزهای زیادی را میتوانیم از ورزش کردن و بازی کردن یاد گرفته و به دست آوریم. به همین دلیل است که فعالیتهای فوقبرنامهای چون ژیمناستیک، ورزشهایی که هر سال برگزار میشوند، مسابقات ورزشی و شنا را میتوان به کودکان آموزش داد؛ که در نتیجه انجام این فعالیتها، کودکان بهتر میتوانند بر جسم و ذهن خود کنترل داشته باشند. فواید اجتماعی نیز از ورزش کردن نصیب کودکان میشود، ازجمله: توسعه روابط اجتماعی در گروه، رهبری کردن و افزایش اعتماد به نفس هنگام روبهرو شدن با مردم.
والدین باید الگوهای خوبی برای کودکان خود باشند که در نتیجه آن، کودکان حس خوبی نسبت به ورزش کردن پیدا خواهند کرد. اگر کودکان شما ورزش کردن و فعالیت بدنی را دوست ندارند، آنها را ترغیب به انجام ورزشها و بازیهایی کنید که دوست دارند. همچنین آنها را مجبور نکنید که با برنامه خاصی ورزش کنند، این کار تنها آنها را از ورزش کردن دور میکند. اجازه دهید از چیزهای خوب لذت ببرند و حتما به آنها اجازه دهید ساعاتی تلویزیون تماشا کنند! و اما کلام آخر، مهم نیست که چه ورزش یا بازیای برای کودک خود انتخاب میکنید، مهم این است که سلامتی و امنیت او در معرض خطر قرار نگیرد.